فلوت
همه چیز درباره ساز فلوت
فلوت (Flute) در دسته سازهای بادی چوبی قرار می گیرد که برخلاف سایر سازهای این دسته، صدای آن بلکه از نوسان هوای دمیدهشده بر لبهٔ دهنی (یا تیغهٔ هواییِ) ساز تولید میشود نه از لرزش قمیش آن. فلوت جزو سازهای بادی چوبی بدون زبانه است.
این ساز را میتوان قدیمی ترین ساز قلمداد کرد. باستان شناسان نوع اولیه این ساز را حدود ۵۰.۰۰۰ سال پیش تخمین زده اند.
از این جهت فلوت را جز سازهای بادی چوبی میدانند چرا که در گذشته این ساز با چوب ساخته میشده. با اینکه امروزه آلیاژ ساخت فلوت معمولا طلا است اما به دلیل نحوه تولید صدای آن این ساز را “بادی چوبی” به شمار میآورند. در شرق و همچنین در ایران نِی هم معنا با واژه فلوت است که در غرب استفاده میشود. در گذشته ساز قلوت یکی از سازهایی بوده که بیشترین گستردگی را در جهان داشته است یعنی از شرق چین گرفته تا خاورمیانه و مصر و تا اروپای غربی. در همه این نواحی سازهایی از خانواده فلوت کشف شده است. درباره پیدایش فلوت میتوان گمان برد که انسان با شنیدن صدای باد در میان نیزارها پی به آن میبرد که میتواند با نوع خاصی دمیدن در یک استوانه تو خالی صداهای جالبی تولید کند.
رایجترین نوع فلوت امروزی فلوت کلیددار است. این فلوت نسبت به فلوت ریکوردر حرفهایتر است و در ارکسترها استفاده میشود. فلوت کلید دار را به نامهای دیگری چون فلوت مدرن، فلوت کنسرت و فلوت بوهم (نام سازنده آلمانی آن) نیز میشناسند. جنس این نوع فلوت برای افراد مبتدی از مس و روی با روکش نیکل و نقره و در سطح حرفه ای از فلز با روکش نقره و استفاده میشود. فلوتهای ویژه نیز با روکش پلاتینیوم یا طلا ساخته میشوند که نسبتا گران قیمت و سفارشی هستند. طول فلوت کلیددار حدودا ۶۷ سانتی متر و وزن آن بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ گرم است. در ساخت آن بیش از ۱۵۰ قطعه استفاده می شود که شامل کلیدها، فنرها، پیچ ها، میلههای نگهدارنده، غلطکها و… است.
انواع فلوت
فلوت از آن سازهایی است که تنوع بسیار بالایی دارد که در اینجا به آنها اشاره خواهیم کرد.
فلوت کلید دار (غربی ارکستری): این نوع فلوت شناخته شده ترین نوع آن است و در ارکسترها بسیار پر کاربرد است.
فلوت بومیان امریکا
فلوت ایرلندی معروف به سوت ایرلندی
فلوت صربی: این فلوت که بسیار شبیه فلوت ایرلندی است بیشتر مخصوص نواحی صربستان و شرق اروپا است.
فلوت هندی: معروف به بانصوری ( Bansuri )
فلوت چینی: معروف به فلوت دیزی Dizi که با برگههای برنج پوشیده شده است.
فلوت ژاپنی: معروف به شاکوهاچی
فلوت پرو: معروف به کوینای پرو ( Peruvian Quena )
شیائو چینی ( Xiao )
پن فلوت: این ساز از نوع معروف فلوت است که از چند لوله به هم چسبیده شده در سازهای مختلف ساخته شده است.
کوبال بلغاری: این ساز را کوبال دودوک نیز مینامند.
در آخر هم نام آشناترین نوع فلوت برای ایرانیان است؛ نــِــی. ساز نی جز سختترین سازهای ایرانی است که به صدا درآوردن و نواختن آن مهارت بسیاری میطلبد.
