آموزش ارف به کودکان هم یک سرگرمی مهیج برای آنهاست و نواختن و آموزش ارف(بلز) به کودکان با ریتم های زیبا برای آنها بسیار جالب خواهد بود.
ارف یک شیوه آموزشی موسیقی برای کودکان ۳ تا ۱۲ سال است که توسط آهنگساز نامدار آلمانی کارل ارف پایهگذاری شده است. در این روش کودکان ریتم٬ نتخوانی٬ سرایش نتها و تئوری موسیقی را فرا میگیرند.
برای یادگیری ارف معمولا از ساز بلز استفاده میشود که با نواختن مضراب بر روی تیغههای این ساز صدای نتها شنیده میشود.
در متد اُرف عناصری مثل بیان،آواز، ریتم و حرکت مبنا قرار می گیرند که با گرایش به موسیقی ،نمایش وحرکت به صورت تجربی ، توانائی های ذهنی و جسمی، مهارت های شنیداری و رفتاری کودکان،ذوق تشخیص موسیقی و زیبائی شناسی آنها را تقویت می کند و از طریق استفاده از سازهای بسیار ساده از نظر ساختمان و طرز اجرا، استعداد کودکان را پرورش می دهد.
از اواخر دهه چهل تا کنون همواره تدریس موسیقی با استفاده از شیوه ارف محل نزاع اهل موسیقی و مدرسان این رشته بوده و عده ای در جهت دفاع از این متد با این استناد که در دهه های اخیر عالمگیر شده است سخن می گویند و عده ای نیز تدریس آن را سوق دادن فرزندان این ملک به سوی غرب و بیگانه می انگارند.
از فواید یادگیری ارف کودکان و پس از آن یادگیری نواختن یک ساز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش ضریب هوشی با آموختن موسیقی – فعالتر شدن قسمت چپ مغز که در نهایت باعث افزایش حافظه کودک نیز خواهد شد-کار گروهی و اعتماد به نفس و احترام به دیگران – همچنین موسیقی برای درمان استرس و اضطراب کودکان، پرخاشگری ، عدم تمرکز و یا بیشفعالی نیز میتواند موثر باشد.
۱۱ گام آموزش موسیقی ارف به کودکان
گام ۱
روش اُرف بر جداییناپذیری موسیقی، حرکت، و کلام پایه گذاری شده و کودکان برای بیان احساسات خود حرکت و کلام را در خود میآمیزند و به شکل مجزا استفاده نمیکنند. کودک در حال انجام حرکات موزون غالباً آواز میخواند و وقتی آواز میخواند اغلب با “ریتم” آوازاش حرکت میکند. این روش نشان دهنده آنست که آموزش موسیقی برای کودکان باید با سادهترین و آسان ترین مفاهیم و آوازهای مناسب برای کودکان آغاز شود.
گام ۲
روش اُرف بر مبنای آموزش موسیقی به کودکان از طریق اجزای آن یعنی ریتم (با استفاده از اسامی ریتمیک خاص حیوانات و شخصیت های مورد علاقه کودکان، دست زدن، پای کوبیدن و واکنش های مختلف کودک در زمان های مشخصی از شنیدن نت ها و…) و صدا از طریق آموزش غیر مستقیم و مرحله به مرحله (هر یک یا دو نت در یک بازه زمانی خاص) و همچنین آمیختن این ارکان با حرکات ریتمیک و موزون که خود کمک به درک بهتر موسیقی توسط بچه ها می کند انجام می شود. بعدها کارل اُرف برای سهولت نواختن موسیقی توسط کودکان با استفاده از الهام گرفتن از تعدادی ساز بومی سایر ملل اقدام به ابداع سازهایی ساده نمود که به مجموعه این سازها “سازهای اُرف” گفته می شود.
مطلب کاربردی: ساده اما اصولی: معرفی بهترین روش های آموزش موسیقی به کودکان (۳-۹ ساله)
گام ۳
سازهای مورد استفاده در روش اُرف مثل همه سازهای آموزشی دیگر است؛ یعنی روش استفاده آنها مثل هم است ولی مزیت آنها ساختن دنیایی از صداهایی است که فوقالعاده شعر گونهاند. سازهایی مثل زایلونونهای سوپرانو، آلتو و باس و متالوفونهای سوپرانو و آلتو و باس-ریکوردرهای آلتو و سوپرانو و سازهای ریتمیک مثل دقک و خاشخاشک و دایره زنگی و طبلکها و…
از این سازها می توان برای ساختن صدای پسزمینهای ملایم و نرم، همراهی گرم و قوی، تأثیری و همیشگی یا همراهی سادهای برای آواز کودکانه استفاده کرد.
گام ۴
آموزشگاه ها در کنار سازهای اصلی اُرف در بیشتر مواقع فلوت ریکوردر را هم به عنوان یک ساز مناسب برای کودکان در آموزش ها جای میدهند. نکته قابل توجه این که هر نوع آموزش موسیقی به کودک مساوی با روش اُرف نیست و ممکن است برخی از افراد و آموزشگاه ها از این نام برای جذب مشتری و کسب درآمد بیشتر استفاده کنند.
گام ۵
“ریتم” اولین و مهمترین جزء سازندهی بیان موسیقایی است. کودکان به طور طبیعی از بدنشان به عنوان وسیلهای برای بیان “ریتم” استفاده میکنند. دست زدن، روی زانو زدن، بشکنزدن یا پا زدن راههای ریتمیکی است که از بدن و از ریتمهای بدنی یا بدن ضرب میتوان برای همراهی شعرهای قافیهدار آوازها استفاده کرد و درک این ریتم را میتوان از راه حرکت، و همراهی سازهای همراه کننده با سازهای ضربی اُرف تجربه کرد. اصلاً موضوع مهمی در بدن بعضی از بچهها وجود دارد که حاکی از آریتمی بودن عضلات بچههاست که سختترین کار در برنامه آموزش ریتمیک می باشد که اگر معلّم از آگاهی کافی برخوردار نباشد میتوان گفت: آسیب جدّی به کودک وارد می شود.
بعضی وقتها باید کودک را در آغوش گرفت و حرکات ریتمیک را به او القاءِ کرد. باید مربی با کودک بجهد، خم شود، راست شود شعرها را واضح بخواند تا کودک را به سوی حوزه یوریتمیک و بعدها ریتمیک کردن بدن کودک سوق بدهد.
گام ۶
این روش همواره انگیزهای برای رشد مستقل فراهم می کند و به همین دلیل هرگز آموزشها قطعی و ثابت نیست، اما همیشه در حال رشد، پیشرفت و در جریان است.
تأکید این روش بیشتر روی خلاقیت استوار است و این طرح در بردارنده آمادگی برای انواعی از نوآوریها بر اساس فرایندی پیوسته می باشد. کودکان صدای واژه ها، ملودی ها و سازها را بررسی و همچنین تمام اجزای ملودیک و ریتمیک را جستجو میکنند. و در ساخت شکلهای همراهی، مقدمهها و پایان یا حتی کل یک آواز استفاده میکنند.
گام ۷
در کلاس موسیقی کودک بر مبنای روش اُرف، روی آواز خوانی کودکان هم تأکید شده است. صدا باید ساخته شود چون یکی از مشکلات کلاس آواز بزرگسالان ژوست نبودن صدا در کلاسهای آموزش کلامی (همان کلاسهای آوازخوانی و مقامخوانی و…) است، که خود مشکلات عدیدهای است که باید با دیدی بسیار دقیق و آکادمیک بررسی شود و این مهم بوسیله صداسازی و سلفژ بدست می آید.
علمی و تایید شده: اثرات موسیقی بر کودک و سن مناسب یادگیری آن
گام ۸
همه معلمان اُرف باید روی آوازخوانی کودکان تمرکز کنند. در دوره آمادگی (کودکستان) در هر درس باید بازی هایی برای همانندسازی صداها در نظر گرفت. این نکته خیلی مهم است که بچهها باید توانایی گوش کردن و بازخوانی دقیق الگویِ ملودیکی را که معلم میخواند داشته باشند.
گام ۹
کودکان باید بخشهای آوازیِ تمرین را در فاصله سوم بخوانند، هر چند که در تمام تمرینهای “آواز خوانی” معلم باید از وسعت صدای مطلوب برای بچهها در هر گروه سنی آگاهی داشته باشد و روی نحوهی ایستادن، درست نشستن، نفسگیری، تلفظ و صدایی واضح و بدون گرفتگی و انقباض تمرکز کنند.
گام ۱۰
انجام یادگیری این فعالیتهای موسیقایی برای کودکان سخت و طاقت فرساست و معلم باید خیلی دقت داشته باشد چون کار پیچیده است؛ ولی کودکان خیلی توانا هستند. بازدهی کار کودکان خیلی خوب است، یادگیری آنها مخصوصاً اگر معلم عاشق آنها باشد، خیلی خوب جواب عشق را با عشق می دهند و جواب عشق یعنی انجام کارهای نشدنی! واین شاید تعریف اصیلی برای هنر باشد.
گام ۱۱
استفاده از پکیج های آموزشی ارف به کودکان که با هزینه ای اندک و در منزل تحت نظر شما آموزش خواهند دید. در ابتدای راه شما استاد کودک خود باشید و سپس برای پیشرفت بالاتر به کلاسهای موسیقی بفرستید که البته در این کودک شما سطح بالایی خواهد داشت.
تدریس تخصصی