آموزش دف

ساز دف، سازی کوبه ای است که در دنیای ریتم شناخته شده. و ریتم یکی از پایه های اصلی موسیقی است؛ که هر نوازنده باید تسلط کافی در آن را داشته باشد.   

حضور دف در ایران به زمان ایران باستان برمی‌گردد. در آن زمان دف به شکل چهارگوش بود که در تمدن ایلام در قرنهای هفتم و هشتم قبل از میلاد به کار می‌رفته‌است. دف چهارگوش هنوز در برخی کشورهای عربی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در دوران پیش از اسلام دف در موسیقی ایرانی و کردی حضور داشته به‌طوری‌که آثار ریتم‌های آن هنوز در موسیقی کردی وجود دارد. از این ساز در قاره آسیا بیش از مناطق دیگر جهان استفاده می‌شود و هر کشوری با توجه به حال و هوای موسیقی خود، از آن استفاده می‌کنند. کاربرد دف به ویژه در خاورمیانه از سایر جاها بیشتر است.

در دف نوازی سه حرکت اصلی وجود دارد. در اولین قدم صفحه‌ی دف را به سه قسمت مرکزی، میانه و کناره تقسیم می‌کنیم، زیرا باید بدانیم در ضربات مختلفی که در آموزش اولیه دف یاد می‌گیریم به کدام یک از این قسمت‌ها ضربه وارد کنیم.

آموزش ضربه تم در دف نوازی:

اولین ضربه‌ای که در دف نوازی مهم است و باید یاد بگیرید، ضربه تم است، این ضربه تولیدکننده‌ی صدای بم است و با دست راست است و در قسمت مرکزی دف نواخته می‌شود. علامت آن در شیوه نت نویسی تک خط شبیه به علامت سوال است (ʔ) . ذکر این نکته ضروری است که اگر نوازنده راست ‌دست باشد این ضربه را با دست راست می‌نوازد و اگر چپ‌ دست باشد این ضربه را با دست چپ می‌نوازد. (در هر صورت، در این مقاله، فرض می‌کنیم نوازنده راست‌دست است.) نحوه‌ی اجرای ضربه تم به این صورت است که ابتدا باید شست دست راست را مماس با قسمت میانی کمانه دف قرار دهید.

 برای اجرای ضربه کمی مچ دست خم می‌شود و تقریباً از قسمت بند انگشتان دست، به صفحه دف ضربه وارد می‌شود.

نکاتی که در اجرای ضربه تم دف باید رعایت کنید:

این نکته بسیار مهم است که در اجرای این ضربه دست نه خیلی منقبض می‌شود و نه خیلی شل نگه داشته می‌شود.  نباید بیش از اندازه به دستانتان فشار وارد شود زیرا این کار باعث خستگی سریع دست و کند شدن دست می‌شود.( این شامل تمامی ضربات می شود.)

برای اجرای این حرکت باید مچ دست را کامل حرکت دهید. انجام این حرکت برای هنرجویانی که به تازگی وارد یادگیری دف شده اند، مفید است. در اجرای این ضربه انگشتان باید به هم چسبیده باشند و از هم باز نشوند.

بعد از زدن ضربه، به هیچ عنوان نباید کف دست روی صفحه قرار گیرد زیرا باعث خفه‌شدن صدای دف می‌شود.